Kobieta Siłą – Pracownia Samoświadomości

Tag: pomoc ofiarom

  • 📢 Przemoc psychiczna – jak chroni Cię polskie prawo? 🔍 Kodeks Karny i Cywilny w praktyce! 🚨

    Przemoc psychiczna w świetle polskiego prawa karnego i cywilnego

    Przemoc psychiczna stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia psychicznego i fizycznego ofiar. Pomimo że często trudniej ją udowodnić niż przemoc fizyczną, polskie prawo przewiduje środki ochronne i sankcje wobec sprawców takich działań. W niniejszym artykule omówimy, jak Kodeks Karny oraz Kodeks Cywilny odnoszą się do przemocy psychicznej, a także przedstawimy przykłady i omówimy kwestię stalkingu.

    Przemoc psychiczna w Kodeksie Karnym

    Polski Kodeks Karny (KK) nie definiuje bezpośrednio pojęcia przemocy psychicznej, jednak istnieje kilka przepisów, które mogą znaleźć zastosowanie w przypadkach takich działań:

    1. Art. 207 KK – Znęcanie sięZgodnie z art. 207 § 1 KK: „Kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.”W sytuacji, gdy znęcanie powoduje szczególne cierpienie ofiary, kara może zostać zaostrzona. Obejmuje to zarówno uporczywe poniżanie, zastraszanie, izolowanie, jak i stosowanie gróźb.Przykład: Pracodawca przez dłuższy czas poniża podwładnego, stosuje wobec niego wyzwiska, izoluje go od współpracowników oraz grozi mu utratą pracy, co prowadzi do depresji i lęków u pracownika.
    2. Art. 190 KK – Groźby karalneArt. 190 § 1 KK penalizuje groźby wzbudzające uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione: „Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby jej najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega karze pozbawienia wolności do lat 2.”Przykład: Były partner wielokrotnie wysyła wiadomości grożące ofierze pobiciem lub śmiercią, co powoduje u niej ciągły stres i strach przed wyjściem z domu.
    3. Art. 191 KK – Zmuszanie do określonego zachowaniaZgodnie z art. 191 § 1 KK: „Kto stosuje przemoc wobec osoby lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia innej osoby do określonego działania, zaniechania lub znoszenia, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.” W przypadkach przemocy psychicznej może to dotyczyć sytuacji wymuszania określonych zachowań poprzez manipulację czy zastraszanie.Przykład: Mąż szantażuje żonę, że jeśli od niego odejdzie, odbierze sobie życie, co skutecznie uniemożliwia jej zakończenie toksycznego związku.
    4. Art. 190a KK – StalkingArt. 190a KK penalizuje uporczywe nękanie innej osoby, powodujące u niej uzasadnione poczucie zagrożenia:„Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”Przykład: Były partner śledzi ofiarę, wielokrotnie pojawia się w jej miejscu pracy, wysyła dziesiątki wiadomości dziennie, obserwuje jej mieszkanie, co prowadzi do poważnych konsekwencji psychicznych, takich jak lęk i depresja.

    Przemoc psychiczna w Kodeksie Cywilnym

    W polskim Kodeksie Cywilnym (KC) przemoc psychiczna może być podstawą do dochodzenia roszczeń cywilnoprawnych, w tym odszkodowań i zadośćuczynień.

    1. Art. 23 i 24 KC – Ochrona dóbr osobistychDobra osobiste, takie jak godność, wolność, prywatność i zdrowie psychiczne, podlegają ochronie prawnej. Art. 24 KC przewiduje możliwość żądania zaprzestania działań naruszających dobra osobiste oraz dochodzenia zadośćuczynienia za wyrządzone szkody.
    2. Art. 415 KC – Odpowiedzialność deliktowaArt. 415 KC stanowi: „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.” Oznacza to, że ofiara przemocy psychicznej może dochodzić od sprawcy odszkodowania za poniesione straty, np. koszty terapii psychologicznej.
    3. Art. 445 i 448 KC – Zadośćuczynienie za krzywdęW przypadku przemocy psychicznej, jeśli skutkuje ona poważnym uszczerbkiem na zdrowiu psychicznym, sąd może przyznać zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

    Środki ochrony prawnej dla ofiar przemocy psychicznej

    Polskie prawo przewiduje szereg środków ochronnych dla osób doświadczających przemocy psychicznej, w tym:

    • Nakaz opuszczenia wspólnego mieszkania przez sprawcę przemocy – zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu przemocy domowej, policja i sądy mogą podjąć decyzję o natychmiastowym odseparowaniu sprawcy od ofiary.
    • Zakaz zbliżania się i kontaktowania się – możliwy na podstawie postanowień sądu w ramach procedury cywilnej lub karnej.
    • Możliwość uzyskania alimentów – jeśli przemoc psychiczna doprowadziła do sytuacji, w której ofiara nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać.

    Podsumowanie

    Przemoc psychiczna jest poważnym naruszeniem prawa i może prowadzić do odpowiedzialności karnej oraz cywilnej sprawcy. Pomimo że jej udowodnienie bywa trudne, polskie prawo oferuje różne mechanizmy ochronne i prawne dla ofiar. Stalking, jako szczególna forma przemocy psychicznej, jest surowo karany i warto zgłaszać jego przypadki odpowiednim organom. Osoby doświadczające przemocy mogą korzystać z pomocy prawnej oraz organizacji zajmujących się wsparciem dla ofiar przemocy.

  • Procedura Niebieskiej Karty – Jak Założyć, Przebieg i Konsekwencje

    Przemoc domowa to problem, który dotyka wielu rodzin i społeczności. W celu przeciwdziałania temu zjawisku w Polsce wprowadzono procedurę “Niebieskiej Karty”, mającą na celu ochronę osób doświadczających przemocy oraz zapewnienie im odpowiedniej pomocy. W niniejszym artykule omówimy, czym jest Niebieska Karta, jak przebiega jej procedura oraz jakie są konsekwencje jej założenia dla sprawcy.

    Czym jest Niebieska Karta?

    Niebieska Karta to formalna procedura interwencji w przypadkach podejrzenia przemocy domowej. Jej celem jest udokumentowanie sytuacji oraz zapewnienie wsparcia osobom dotkniętym przemocą. Procedura ta jest niezależna od innych postępowań, takich jak karne czy cywilne, co oznacza, że może być wszczęta niezależnie od woli osoby doznającej przemocy.

    Kto może założyć Niebieską Kartę?

    Procedurę Niebieskiej Karty mogą zainicjować przedstawiciele następujących instytucji:

    • Policji,
    • Ochrony zdrowia,
    • Oświaty i wychowania,
    • Pomocy społecznej,
    • Komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.

    Każda z tych instytucji odgrywa kluczową rolę w systemie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

    Jak przebiega procedura Niebieskiej Karty?

    1. Wszczęcie procedury: Następuje poprzez wypełnienie formularza “Niebieska Karta – A” przez przedstawiciela jednej z uprawnionych instytucji w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie.
    2. Przekazanie formularza: Wypełniony formularz jest przekazywany do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego w terminie nie dłuższym niż 7 dni od jego sporządzenia.
    3. Poinformowanie osoby dotkniętej przemocą: Osoba ta otrzymuje formularz “Niebieska Karta – B”, zawierający informacje o dostępnych formach pomocy oraz instytucjach wspierających.
    4. Działania zespołu interdyscyplinarnego: Zespół, składający się z przedstawicieli różnych instytucji, opracowuje indywidualny plan pomocy dla osoby dotkniętej przemocą oraz podejmuje działania mające na celu zaprzestanie przemocy.
    5. Monitorowanie sytuacji: Zespół regularnie ocenia postępy w realizacji planu pomocy i w razie potrzeby modyfikuje swoje działania.

    Konsekwencje założenia Niebieskiej Karty dla sprawcy

    Założenie Niebieskiej Karty nie jest równoznaczne ze złożeniem zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa i nie stanowi podstawy do wszczęcia postępowania karnego. Jednak po złożeniu zawiadomienia i wszczęciu postępowania może zostać wykorzystana jako dowód procesowy. citeturn0search3 W przypadku stwierdzenia stosowania przemocy, sprawca może ponieść odpowiedzialność karną na podstawie art. 207 Kodeksu karnego, który przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat za znęcanie się fizyczne lub psychiczne nad osobą najbliższą.

    Podsumowanie

    Procedura Niebieskiej Karty stanowi istotne narzędzie w walce z przemocą domową, umożliwiając szybkie i skoordynowane działania różnych instytucji na rzecz osób dotkniętych przemocą. Jej celem jest nie tylko udokumentowanie przypadków przemocy, ale przede wszystkim zapewnienie wsparcia i ochrony dla ofiar oraz podjęcie działań mających na celu zaprzestanie przemocy.